Bilindiği gibi önümüzde mahalli idareler seçimleri var. Birçok kişi muhtar adayı olmak istiyor ancak muhtar adayı olmak için ne gibi vasıflara sahip olması gerektiğini bilmiyor. Bu konuda hangi kanunlara göre işlem yapılır, muhtar adayı olmak için hangi kuruma başvurmak gerekir bilmek istiyor.

Köy ve Mahalle Muhtar adayı olmak için bilinmesi gerekenler.

Muhtarlık ve İhtiyar Heyeti seçimlerine ilişkin kanun "2972 Sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyeti Seçimi Hakkında Kanun"dur.

Köy ve Mahalle muhtarlıkları ile ihtiyar heyeti/meclisi seçimlerine ilişkin hususlar bu kanunun 30. maddesinden başlayarak yer almaktadır.

30. maddede;

A) Köy ihtiyar meclisine, son genel nüfus sayımı sonucuna göre; nüfusu 1.000'e (bin) kadar olan köylerde 8,

1.001-2.000'e kadar olanlarda 10

2.000'den fazla olan köylerde 12 üye seçileceği belirtilmektedir.

Burada dikkat edilmesi gereken nokta oy kullanacak seçmen sayısı değil köyün nüfusudur.

Oyların tasnifi sonucunda en çok oy alanlardan başlanarak nüfusu 1 000'e kadar olan köylerde ilk dört üye, nüfusu 1001 'den 2 000'e kadar olan köylerde ilk beş üye ve nüfusu 2000'den fazla olan köylerde ilk altı üye asıl, geri kalanlar ise yedek üye olur.

B) Mahalle ihtiyar heyetine sekiz üye seçilir. Oyların tasnifi sonucunda en çok oy alan dört üye asıl, geri kalanlar ise yedek üye olur. Eşit oy alanlar arasında kur'a çekilir.

Adaylık ve seçilme yeterliliği:

Madde 31: Köy muhtarlığı ve köy ihtiyar meclisi üyeliği, mahalle muhtarlığı ve mahalle ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde ADAYLIK USULÜ yoktur. Yani köyünüzde veya mahallenizde muhtar adayı olmak için herhangi bir yere başvurmanız gerekmiyor. Sadece aşağıdaki şartları taşıyorsanız tek yapmanız gereken seçmenlere önceden hazırladığınız oy pusulasını dağıtıp size oy vermelerine ikna etmek. Oy pusulasını nasıl hazırlayacağınızı da aşağıda anlatacağız.

Muhtar seçileceklerde aranacak şartlar.

A- En az altı aydan beri o mahalle veya köyde oturmak

B- TC vatandaşı olmak ve 18 yaşını doldurmak.

C- Okur yazar olmak (diploma şartı yok okuma yazma bilmek yeterlidir.)

D- 2972 sayılı Kanunda ve bu Kanunun atıf yaptığı diğer kanunlarda öngörülen hükümlerce seçilmeye mani hali olmamak kaydıyla (Kısıtlı olmamak, Hükümlü olmamak vs) muhtar, ihtiyar meclisi ve ihtiyar heyeti üyesi seçilebilir.

442 sayılı Köy Kanununun 41 inci maddesi gereğince görevden uzaklaştırılan köy muhtarları ile 4541 sayılı Şehir ve Kasabalarda Mahalle Muhtar ve İhtiyar Heyetleri Teşkiline Dair Kanunun 18 inci maddesine göre sıfatları kaldırılan mahalle muhtar ve ihtiyar heyeti üyeleri tekrar aynı görevlere seçilemez.

Muhtar adayı oy pusulasını nasıl hazırlayacak?

- A4 kağıdının (normal boyuttaki fotokopi kağıdı) yarısı veya dörtte biri oy pusulası için yeterlidir. (Kağıdın beyaz olması şarttır, farklı renkteki kağıtlar Yüksek Seçim Kurulunca geçersiz sayılmaktadır)

- Kağıdın başlığına "........ köyü/mahallesi muhtar adayı" altına muhtar adayının "adı soyadı" yine onun hemen altına "ihtiyar heyeti üyeleri" veya "İhtiyar meclisi üyeleri" şeklinde başlık altına belirtilen sayıda azaların sadece ad ve soyadları yazılır. Yazılan isimlerin başına unvan lakap vs. yazılmaz. Aynı ad ve soyadı taşıyan kişilerin yanına baba isimleri yazılabilir.

-Oy pusulası matbaada basılabilir, fotokopi ile çoğaltılabilir bunun yanında elle ile de yazılabilir. Basılı pusuladaki isimler çizilerek yerine başka bir isim yazılabilir.

-Köy korucuları, memurlar köy muhtarı seçilirlerse bu görevlerden birini bırakmaları gerekir.

-Seçildikten sonra bağlı bulunan ilçe seçim kurulundan mazbata alındıktan sonra illerde valiliğe ilçelerde kamakamlığa başvurmak gerekir.

-Seçimden sonra itiraz edebilmek için iki gün içinde ilçe seçim kuruluna başvurmak gerekir.

442 sayılı köy kanunu

Madde 33

a) Köy muhtarlığına ve ihtiyar meclisi üyeliğine seçildikten sonra:

1. Kısıtlı veya kamu hizmetlerinden yasaklı olanlar,

2. İzinsiz olarak yabancı Devlet resmi hizmetlerinde bulunanlar,

3. Ağır hapis cezasını gerektiren bir suçtan dolayı kesin olarak hüküm giyenler,

4. Taksirli suçlar hariç olmak üzere 5 yıldan fazla hapis cezasiyle kesin olarak hüküm giyenler,

5. Zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanmak, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlardan biri ile kesin olarak hüküm giymiş olanlar,

6. Devletin, katma bütçeli idarelerin, özel idare ve belediyelerin, köylerin, İktisadi Devlet Teşekküllerinin veya bunlara bağlı daire ve müesseselerle ortaklarının ve imtiyazlı şirketlerin memur ve müstahdemi olanlar,

7. Cumhuriyet Senatosu üyesi, milletvekili, il genel meclisi üyesi, belediye meclisi üyesi, belediye başkanı olanlar,

8. Köy içlerinin mütaahhidi, bu işlerle ilgili kimselerin kefili veya ortağı olanlar ve bu cihetlerden köye borçlu bulunanlar,

Muhtar ve ihtiyar meclisi üyeliğinden, il veya ilçe idare kurulunca çıkarılırlar

Peki muhtar nasıl olunur? Muhtar adayı olmak için başvuru nereye, nasıl yapılır? Muhtarlık başvurusu için aranan şartlar neler?

Muhtarlar, mahalle veya köyün temsilcisi olarak kabul edilir ve vatandaşlarla yerel yönetimler arasında bir köprü görevi görürler. Muhtarlar, kendi bölgelerinde yaşayan kişilere dair nüfus bilgilerini, adres teyitlerini, ikametgah belgelerini sağlamakla görevlidir. Bunun yanı sıra, muhtarlar mahalle veya köylerinde yaşanan olaylar, ihtiyaçlar ve gelişmeler konusunda ilgili kurum ve kuruluşlara bilgi vererek sorunların çözümüne katkıda bulunurlar.

Muhtarlık seçimi ne zaman?

Muhtarlık seçimi 31 Mart 2024 Pazar günü mahalli ve yerel seçimlerle birlikte yapılacak.

Muhtar azaları nasıl seçilir?

Muhtarlar yanlarında "Azalar" adı verilen birkaç kişiyle birlikte "Muhtarlık İhtiyar Heyeti"ni oluştururlar. Azalar da halk tarafından seçilir ve muhtara yardımcı olurlar.

Muhtarlık seçimleri kaç yılda bir yapılır?

Muhtarlık seçimleri, Türkiye'de yerel seçimlerle birlikte yapılmaktadır. Her 5 yılda bir tekrarlanan bu seçimlerde köy veya mahalle sakinleri kendi muhtarlarını ve azalarını belirlerler.

Muhtarlık başvurusu nasıl yapılır?

İlçe Seçim Kurulu'ndan alınan bilgiye göre, muhtar adayı olmak için bir yere başvuru yapmaya gerek yok. Şartları taşıyan muhtar adayı, aday pusulasını bastırıp seçimlere katılabilmekte.

Kimler muhtar olur, muhtar olmak için şartlar neler?

Muhtar olabilmek için öncelikle T.C. vatandaşı olunması gerekir. Aynı zamanda bireyin 25 yaşın üzerinde olması gerekmektedir. Diğer yandan muhtar olabilmek için en önemli şartlar içerisinde, ilgili köy veya mahallede en az altı ay süreli ikamet etmektir. Ayrıca yüz kızartıcı herhangi bir işe karışmamış ve adli sicil kaydı bulunmamış olması gerekir. Bu kriterleri taşıyan kişiler seçim zamanı adaylığını koyarak en fazla oyu almak suretiyle muhtar olabilir.

Muhtarların görevleri neler?

Muhtarların görevleri şunlardır:

- 5 yıllık görev süresi içerisinde 4 tane aza ile beraber muhtar belli başlı bazı görevleri yerine getirir.

- Bireysel olarak köy ve mahalledeki sakinlerin kurallar nezdinde ilgili ikamet işlerini gerçekleştirmek.

- Yol ve çeşme gibi farklı ihtiyaçları ilgili kurumlara bildirmek.

- Merkez yönetim üzerinden bir temsilci olarak, kanun nezdinde gerekli hükümet uygulamaları ve yönetmelikleri bölge halkına duyurmak.

- Seçim dönemleri içerisinde sandık seçim kurullarında bulunmak.

- Asker çağına gelmiş kişilerin çizelgelerini bildirmek.

- Seçim listeleri askıya asmak ve gerekli seçim kağıtlarını sunmak.

- Salgın hastalıklar ve benzeri durumlar karşısında anında ilgili kurumları bilgi vermek.

- Bölgesi'nde yer alan yardıma ihtiyacı olan kişiler için, devlet üzerinden onlara destek sağlamak.

Muhtar maaşı ne kadar?

Muhtarlar net asgari ücret tutarında maaş alıyor.